در سوئیس، شهروندان طیف گسترده¬ای از امکانات را دراختیار دارند که به گونه¬ای فعال، سیاست را شکل می¬¬دهند. این مربوط می¬شود به همهٔ آنانی که حداقل ۱۸ سال سن دارند و بالغ هستند و از حقوق تابعیت سوئیس برخوردار می¬باشند. به صورتی کوتاه، مهمترین حقوق شهروندی را در زیر بیان می¬کنیم.

• حق انتخابات: هر چهار سال شهروندان، نمایندگان مردم را برای مجلس انتخاب می¬کنند. آنان همچنین، قوهٔ مجریهٔ ولایت¬ها و منطقه¬ها را تعیین می¬کنند. حکومت کشوری اما در مقابل از سوی مردم انتخاب نمی¬شود، بلکه از سوی مجلس ملی برگزیده می¬شود.
•  
• حق رأی: در همه پرسی¬ها، کسانی که حق رأی دارند، چندین بار در سال در مورد مسایل اساسی و یا قوانین – در سطح محلی، ولایتی و در سطح فدرال، تصمیم می¬گیرند. افزون بر این، در نواحی کوچک، مجلس ناحیه¬ای به رسمیت شناخته می¬شود: شهروندان در مجمعی در محل، در بارهٔ مسایل اساسی محلی، بحث می¬کنند و در آن باره تصمیم می-گیرند.
• حق نوآوری و همه پرسی: به وسیلهٔ یک نوآوری شهروندان این امکان را پیدا کردند که خواستار تغییرات در قانون اساسی بشوند. و آنان می¬توانند با یک همه پرسی، تعیین کنند که مصوبات هر دو مجلس را پس از تصویب، برای یک تصمیم گیری قاطع به مردم عرضه دارند. برای اینکه یک نوآوری و یا یک همه پرسی امکان‌پذیر شود، به شمار مشخصی از کسانی که دارای حق رأی می¬باشند، نیاز است که در مهلت تعیین شده¬ای با امضای خود، خواستار آن باشند. حرف آخر را سپس، مردم با رأی خود خواهند زد.
• حق دادخواست: این حق به همه افراد - از جمله مهاجران -، اجازه می دهد تا درخواست‌ها ، پیشنهاد¬ها و شکایت¬های جمع بندی شده خود را به صورت کتبی، به مسئولان ارائه دهند.

اما آنان مجبور نیستند که بر اساس یک دادخواست، دست به کاری بزنند. با این وجود، اداره¬ها باید دست کم این نگرانی¬ها را مورد توجه قرار دهند.