Svizra

Linguas

Linguas

La plurilinguitad è ina caracteristica da la Svizra. I dat quatter linguas naziunalas ed uffizialas: tudestg, franzos, talian e rumantsch. Tgi ch'è creschì si en Svizra ha emprendì duas da questas linguas en scola. Il pli vegn dentant duvrà en il mintgadi mo l'atgna lingua materna. Las gruppas linguisticas han ina fitg differenta paisa:

 

  • 62,6 pertschient da la populaziun discurra tudestg sco lingua principala,
  • 22,9 pertschient franzos,
  • 8,2 pertschient talian (cumprais las migrantas ed ils migrants che vivan en Svizra),
  • e 0,5 pertschient rumantsch.

La populaziun betg svizra contribuescha er a la diversitad linguistica: 24,3 pertschient discurra in'autra lingua principala ch'ina da las quatter linguas naziunalas.18,5% da l'entira populaziun discurra pli ch'ina lingua principala. (Funtauna: uffizi federal da statistica, stadi 2017).

 

Ils cunfins linguistics van il pli – dentant betg adina – per lung dals cunfins chantunals. Uschia vegnan discurrids en 18 da 26 chantuns principalmain dialects dal tudestg svizzer. 4 chantuns èn da lingua franzosa ed en trais chantuns discurran ins tudestg e franzos. En il Tessin sco er en las vals dal sid dal chantun Grischun è talian la lingua la pli impurtanta. Il Grischun è l'unic chantun triling: Ins discurra tudestg, talian e 5 variantas da la lingua rumantscha. I dat er duas citads ch'èn uffizialmain bilinguas, numnadamain Friburg e Bienna.

 

En la Svizra tudestga discurran las persunas differents dialects. Entant ch'en il mintgadi vegni discurrì dialect, è il tudestg standard la lingua da scrittira ed uffiziala. Tudestg standard vegn mussà en scola, perquai che gasettas, revistas e la gronda part dals cudeschs èn scrits per tudestg standard; litteratura svizra che vegn scritta en in dals dialects svizzers datti relativamain pauca. I na dat er nagina lingua da scrittira independenta dal tudestg svizzer. Probablamain è quai ina consequenza dals differents dialects; els sa distinguan en la pronunzia, en la grammatica ed en il vocabulari per part in da l'auter ed els sa distinguan fermamain dal tudestg standard.